Erteleme Davranışı

Zaman zaman hepimizin motivasyonu düşebilir. Eskiden yapması kolay görünen işler
gözümüzde büyüyebilir. Bu hal bizlere rahatsızlık verir ve bu halden kurtulmak isteriz.
Bundan dolayı da bazen pek canımız istemese de , o işi yapmak için doğru an gelmemiş gibi
hissetsek de kendimizi biraz zorlayıp o işi tamamlamaya gayret ederiz. Bu hal genellikle
geçicidir. Bazen birkaç saat bazen birkaç gün sürer. Fakat eğer bu hali kronik bir şekilde
yaşıyorsak, yapılması gereken işlerden dolayı sürekli diken üzerinde hissediyor ve “şimdi değil,
daha sonra yaparım diyorsak.” belki de bu konuya biraz daha ehemmiyet vermenin vakti
gelmiştir.

Şöyle bir kişi düşünelim. Bu kişinin yapılması ve tamamlanması gereken işler yığınla
birikmiştir, biriktikçe sanki dünya üzerine üzerine geliyor gibi hissetmektedir. Zihninde sürekli
yapılması gereken işler döner durur. Bu işler zihninde dönüp durdukça da sanki bir çığ gibi
büyür. “Onu yapayım, yok yok şu daha önemli. Onu yapmam için önce şunu yapmam lazım.
Dur önce odamı toplayayım, dur şimdi önce bir plan yapayım, kendime uygun ortamı
hazırlayayım.” Diye düşünür. Sürekli böyle düşündüğü için de çoğunlukla nerden
başlayacağını bilemez. Sıklıkla suçluluk duyguları yaşar ve yetersiz olduğunu düşünür.
Kafasındaki yapılacaklar listeleri yüzünden rahatlaması gereken anlarda bile rahat
hissedemez. Sürekli sıkışmış ve diken üstünde hisseder.
Bu durumlara sıklıkla mükemmeliyetçi beklentiler de eşlik eder. Bu kişi işlerini en iyi
şekilde yapmazsa beceriksiz olduğunu veya işini hakkıyla yapamayan biri olduğunu düşünme
eğilimindedir. Bir şeyi en doğru anda hazır hissettiğinde yapmazsa işlerin berbat olacağını
düşünür. Bu gerektiğinde karar alması gereken konularda karar almasına da mani olur.
Doğru kararı verememe kaygısı kişiyi zaman zaman içinden çıkılamaz girdaplarda hissettirir.
Hata yapmaktan da kaçındığı için , hata yapmaktansa işlerini erteler. Hatta bazen hata
yapmaktan kaçındığının dahi farkında olmaz. Bu kişiye bazen başkalarına en basit görünen
işler bile “telefon konuşması yapmak, arkadaşlarıyla buluşmak, yatağını toplamak, yemek hazırlamak vb.” oldukça güç görünür. Çünkü işler yapmadıkça gözünde büyür ve sanki her şey çok zormuş ve o beceremezmiş gibi gelir.

Yukarıda bahsedilen kişi size tanıdık geldi mi? Sizin de bu kişiye benzeyen yanlarınız var
mı? Eğer varsa , belki de ertelediğiniz şeyleri neden ertelediğinizi düşünmeye ihtiyacınız
olabilir. Sürekli düşünme hali erteleme davranışını artırırken ufak tefekte olsa işlerin ucundan
tutmak, o an çok zor gelse bile sadece işe başlamak bile temelde bu durumun panzehridir.
Eğer böyle bir durum yaşıyorsanız ve işin içinden çıkamadığınızı düşünüyorsanız profesyonel
bir destek çözüme ulaşmanıza yardımcı olabilir.

Psikolog Zeynep Beyza Erkılıç